Δίκαιο και τεχνολογία

Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την πρόσβαση στη δικαιοσύνη  και την αποτελεσματικότητα των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης.  

Με στόχο να αξιοποιηθούν πλήρως τα οφέλη της ψηφιοποίησης, η ΕΕ αναλαμβάνει διαρκώς πρωτοβουλίες για την προώθηση της ψηφιοποίησης της δικαιοσύνης με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη και της αποτελεσματικότητας των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης. 

Η προσέγγιση που προβάλλεται είναι η επίτευξη καλύτερης χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών, με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των αρχών της αναλογικότητας και της επικουρικότητας. 

Η πρόσβαση στη δικαιοσύνη πρέπει να συμβαδίζει με τις κοινωνικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένης της διαρκώς παρούσας διαδικασίας ψηφιακού μετασχηματισμού. Συνεχώς υπογραμμίζεται ότι πρέπει να καταβληθούν σημαντικές προσπάθειες, ιδίως για την πλήρη αξιοποίηση των οφελών των ψηφιακών τεχνολογιών στις δικαστικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων των πτυχών που σχετίζονται με τη διασυνοριακή δικαστική συνεργασία.

Για ποιον;

• Οι πολίτες χρειάζονται πρόσβαση σε πληροφορίες για να μπορούν να ασκούν τα δικαιώματά τους και να έχουν πλήρη πρόσβαση στη δικαιοσύνη.
• Οι επιχειρήσεις χρειάζονται επίσης εργαλεία για την πρόσβαση σε πληροφορίες και την επιβολή των δικαιωμάτων τους, βασιζόμενες σε αποτελεσματικά συστήματα δικαιοσύνης για τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων τους. Αυτό επιτρέπει την ομαλότερη λειτουργία και τη μείωση του κόστους για όλες τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων ιδίως των ΜΜΕ.
• Οι ασκούντες νομικά επαγγέλματα πρέπει να είναι σε θέση να υποστηρίζουν τους πελάτες τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ιδίως να επικοινωνούν με τα δικαστήρια και να υποβάλλουν έγγραφα με ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο. Είναι επίσης σημαντικό οι εθνικές αρχές να διαθέτουν κατάλληλα εργαλεία για την ασφαλή διασυνοριακή επικοινωνία και να είναι σε θέση να ανταλλάσσουν αποδεικτικά στοιχεία και έγγραφα με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.
• Οι οργανισμοί και τα όργανα της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων χρειάζονται αποτελεσματικά μέσα για τη στήριξη των εθνικών αρχών και τη μεταξύ τους συνεργασία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Ποια εργαλεία προτείνει σήμερα η ΕΕ;

• Χρηματοδότηση στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027 και των μέτρων Next Generation EU για την προώθηση της διαδικασίας ψηφιακού μετασχηματισμού.
• Συζήτηση σχετικά με τη χρήση εφαρμογών που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) προς όφελος των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης, λαμβανομένων υπόψη των συναφών κινδύνων.
• Καθιστώντας τον ψηφιακό δίαυλο την προεπιλεγμένη επιλογή στη δικαστική συνεργασία της ΕΕ.
• Βελτίωση των εργαλείων πρόσβασης των πολιτών και των επαγγελματιών στις πληροφορίες μέσω της δημιουργίας και της διασύνδεσης μητρώων.
• Χρήση των διαθέσιμων εργαλείων ΤΠ για ασφαλή διασυνοριακή συνεργασία σε αστικές, εμπορικές και ποινικές υποθέσεις.
• Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός των ψηφιακών εργαλείων δικαστικής συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών σε ποινικές υποθέσεις σε ολόκληρη την ΕΕ, ιδίως εκείνων που βρίσκονται στη διάθεση των οργανισμών και των οργάνων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων.
• Δημιουργία ενός «χώρου ηλεκτρονικής δικαιοσύνης μου», ο οποίος θα παρέχει στους πολίτες και τις επιχειρήσεις ένα «σημείο εισόδου» που θα συνδέει τις διαθέσιμες εθνικές ηλεκτρονικές υπηρεσίες.
• Τακτική παρακολούθηση της προόδου που επιτυγχάνεται.

Ανακοίνωση σχετικά με την ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης στην ΕΕ

Χαρτογράφηση της κατάστασης όσον αφορά την ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης