Η Ευρώπη που διαλύεται από τις εμμονές και τα συμφέροντα
Τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια
τα ΜΕΔ/NPLs & τα χρηματοδοτικά μέσα Level 2 / Level 3,
οι κρατικές ενισχύσεις
η ανάγκη για μια νέα συμφωνία Bretton Woods
***
Η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) δεν αποτελεί απλώς ένα ζήτημα χρηματοοικονομικής πολιτικής, αλλά έναν καθρέφτη των διαρθρωτικών αδυναμιών που χαρακτηρίζουν το σύγχρονο οικονομικό και πολιτικό σύστημα. Από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 έως τις επιπτώσεις των μνημονιακών πολιτικών στην Ελλάδα, η διαχείριση των ΜΕΔ έχει εξελιχθεί σε έναν μηχανισμό που αναδιανέμει πλούτο από τις κοινωνικές ομάδες προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, υπονομεύοντας θεμελιώδεις αρχές δικαιοσύνης και κοινωνικής συνοχής.
Ιστορικό υπόβαθρο:
Η κρίση αυτή δεν αναπτύχθηκε τυχαία. Η ιεροσυλία της αποσύνδεσης του δολαρίου από τον κανόνα του χρυσού το 1971 για τον ιδιοτελή σκοπό υποστήριξης του δολαρίου μετά από τον πόλεμο του Βιετνάμ σηματοδότησε την απαρχή μιας νέας εποχής χρηματοοικονομικής καινοτομίας, όπου η μόχλευση και τα παράγωγα προϊόντα πήραν κεντρική θέση. Η σταδιακή αποδόμηση του Κεϋνσιανού μοντέλου και η υιοθέτηση της μονεταριστικής λογικής των καταστροφέων της πλανητικής ισορροπίας, Hayek, Friedman, της ομάδας τους Mont Pellerin και των σύγχρονων ακολούθων τους, Fukuama, Rodrik, Scwab κλπ θεμελίωσαν ένα νέο παράδειγμα, το οποίο κορυφώθηκε με την κατάργηση του Glass-Steagall Act και την απορρύθμιση των τραπεζικών δραστηριοτήτων..
Χρηματοδοτικά Μέσα Επιπέδου 2 και Επιπέδου 3 (Level 2 Level 3)
Είναι γνωστό, ότι βασικό μέλημα των τραπεζών για τον περιορισμό του κόστους και την προσέλκυση φρέσκου χρήματος είναι η ελαχιστοποίηση του ρίσκου.
Οι πηγές του ρίσκου ποικίλουν ανάλογα με τις χώρες και τα μοντέλα. Σε χώρες, όμως, όπως εκείνες που έχουν χτυπηθεί από την κρίση μια βασική πηγή είναι η κληρονομιά των NPLs, των περιβόητων κόκκινων δανείων που απασχολούν ορισμένες τράπεζες ή των κρατικών ομολόγων.
Οι εκκλήσεις του SSM με κατευθύνσεις και διορθωτικές κινήσεις για τη διαχείριση του προβλήματος βρίσκουν περιορισμένη ανταπόκριση και συνεχείς ζυμώσεις.
Όμως αν και όλοι συμπίπτουν στην αναγκαιότητα, το ζήτημα πως γίνεται η διαχείριση των NPLs μάλλον παρέμεινε και παραμένει αναπάντητο. Διάφορες ιδέες περιφέρονται από τις public Asset Management Companies (οχήματα ειδικού σκοπού), στη διάθεση των NPLs, σε συζητήσεις για συγχωνεύσεις ένθεν κι ένθεν του Ατλαντικού.
Σε κάθε περίπτωση, αργά ή γρήγορα, με τον ένα τρόπο ή τον άλλο θα δοθούν και εφαρμοστούν κάποιες λύσεις.
Όμως η απάντηση στην ερώτηση αν τα NLPs είναι το σημαντικότερο και κρισιμότερο πρόβλημα για την οικονομία είναι άλλη.
Το σημαντικότερο πρόβλημα – μια βραδυφλεγής, τοξική, βόμβα, σωστότερα είναι άλλο.
Και δεν απειλεί μόνο τις τράπεζες, αλλά την παγκόσμια οικονομία, καθώς είναι ικανό να φέρει γρήγορα την καταστροφή της Ευρώπης, όπου η άθλια στρατηγική επιλογή και εμμονή στη λιτότητα και οι ανύπαρκτοι ηγετίσκοι ξεθεμελίωσαν χώρες και πολιτισμούς. Τα συντρίμμια που άφησε αυτός ο οικονομικός πόλεμος που όχι μόνο δεν λέει να σταματήσει, αλλά συνοδεύεται πια και από πραγματικούς στρατιωτικούς και γεωπολιτικούς πολέμους που εύκολα μπορεί να παραλληλιστούν με τα συντρίμμια που άφησαν οι προηγούμενοι στρατιωτικοί και άλλοι παγκόσμιοι πόλεμοι.
Πρόκειται για τα χρηματοδοτικά Μέσα Επιπέδου 2 και Επιπέδου 3 (Level 2 Level 3).
Για λογιστικούς σκοπούς, δημιουργήθηκαν στην Αμερική την εποχή της κρίσης από το Financial Accounting Standards Board (FASB 157, Fair Value Measurements, αργότερα Topic 820) που τα ταξινόμησε, ως τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις επιπέδων (Levels 1, 2 και 3).
Πρόκειται, σε μεγάλο βαθμό, για σύνθετα χρηματοδοτικά μέσα που συνιστούν περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις που δεν αποτελούν αντικείμενο άμεσης διαπραγμάτευσης και ν’ αποτιμηθούν σε ενεργές αγορές ή με τη χρήση μοντέλων και των οποίων η αξία είναι δύσκολο να εκτιμηθεί με τη χρήση μετρήσιμων εισροών ή μέτρων.
Παραδείγματα level 3 είναι, τίτλοι που υποστηρίζονται από περιουσιακά στοιχεία, που εξασφαλίζονται με υποθήκη ή με την παραλαβή ενυπόθηκων δανείων (MBS), πακετάρονται και προσφέρονται σε επενδυτές, private equity σε μετοχές, σύνθετα παράγωγα, μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων ,distressed debt, κλπ.
Τα χρηματοδοτικά εργαλεία Level 2 και Level 3 παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στη λειτουργικότητα του οικονομικού συστήματος. Εν τούτοις, οι διαθέσιμες πληροφορίες είναι δυσανάλογα περιορισμένες σε σχέση με το μέγεθός τους. Είναι πολύπλοκα, μη ρευστοποιήσιμα και αδιαφανή.
Αυτό αφήνει τεράστια περιθώρια στις τράπεζες για διακεκριμένη μεταχείριση, επιλογές και δημιουργική λογιστική, περιθώρια που δίνουν στις τράπεζες την ευχέρεια και τα κίνητρα να χρησιμοποιούν αυτή την αδιαφάνεια και συνθετότητα προς όφελός τους. Το αποτέλεσμα αυτής της πραγματικότητας είναι τα ρίσκα να είναι άγνωστα και να μην μπορούν ν’ αντιμετωπιστούν. Στην πραγματικότητα αυτό αποτελεί ένα ενδιαφέρον πλήγμα για τις αρχές του νέο φιλελευθερισμού και θα μπορούσε ν’ αποτελέσει την αφετηρία για μια άσκηση πολιτικών μετατοπίσεων που θα είχε, ως περιεχόμενο τη συρρίκνωση του φιλελευθερισμού, αφού ο βασικός μοχλός του, η επιλογή των τραπεζών, ως το εργαλείο εξόδου από τις οικονομικές κρίσεις θα μπορούσε να τεθεί εν αμφιβόλω.
Στα χρηματοδοτικά μέσα Level 2, 3 που διαβρώνουν την οικονομία, εμπλέκονται οι μεγάλοι τραπεζικοί οργανισμοί και οι μεγάλοι μεσάζοντες που ασχολούνται με επενδυτικές τραπεζικές δραστηριότητες οι οποίες πραγματώνονται με τη μορφή υψηλού μεγέθους πολύπλοκων χρηματοδοτικών μέσων.
Post a comment