Πρόσωπα με Αναπηρία

 «Φοβοῦ τοὺς Δαναοὺς καὶ δῶρα φέροντας"

«Δεν μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα χρησιμοποιώντας τον ίδιο τρόπο σκέψης με αυτόν που είχαμε όταν τα δημιουργήσαμε».

Άλμπερτ Αϊνστάϊν

Η Κάρτα Αναπηρίας στην Ελλάδα - ένα "γεφύρι Άρτας"

Η κυβέρνηση ανήγγειλε πανηγυρικά την κάρτα αναπηρίας.

Η πραγματικότητα που βρίσκεται πίσω από τους πανηγυρισμούς της είναι διαφορετική.

Aς πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά·

 Με το ν. 4961/2022 ορίζεται ότι στα ΑμεΑ που διαθέτουν πιστοποίηση αναπηρίας τουλάχιστον 50% και είναι εγγεγραμμένα στο Ψηφιακό Μητρώο ΑμεΑ χορηγείται Κάρτα Αναπηρίας, η οποία διασυνδέεται με το Ψηφιακό Μητρώο ΑμεΑ, όπου προσδιορίζονται τα πιστοποιημένα χαρακτηριστικά της αναπηρίας του, όπως και τα ειδικότερα ωφελήματα που δικαιούται.

Η Κάρτα αναπηρίας υπάγεται σε Υποσύστημα του πληροφοριακού συστήματος «Εθνική Πύλη Αναπηρίας», που τηρείται στον e Ε.Φ.Κ.Α. E και βρίσκεται κάτω από την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Η πραγματικότητα πίσω από τις πανηγυρικές ανακοινώσεις, όμως, είναι ότι,

η δημιουργία και λειτουργία της Εθνικής Πύλης Αναπηρίας, η ανάπτυξη των αναγκαίων εφαρμογών και των απαραίτητων διαλειτουργικοτήτων με άλλα πληροφοριακά συστήματα, τα συστήματα και υποσυστήματα της Εθνικής Πύλης Αναπηρίας, όπως της Κάρτας Αναπηρίας, οι ρυθμίσεις και προϋποθέσεις για την έκδοσή της

 προβλέπεται ότι εξαρτώνται από την έκδοση ΚΥΑ των ΥΕΚΥ, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού....

ταυτόχρονα η Κυβέρνηση φαίνεται ν' αγνοεί τις σχετικές ζυμώσεις που εξελίσσονται σε επίπεδο ΕΕ και παγκοσμίως....

Το κίνητρο της ρύθμισης:

Αν η ρύθμιση δεν υπαγορεύτηκε από προεκλογικούς λόγους πάντως δεν επιδιώχθηκε να διαμορφωθεί με τρόπο που λαμβάνει υπόψη τις διεθνείς τάσεις και εξελίξεις.  Αποτέλεσμα θα είναι βραχύβιας διάρκειας ρύθμιση ενόψει όσων ακολουθούν εδώ, η οποία συμβάλλει στην ανασφάλεια δικαίου και με βεβαιότητα αναμένεται ότι θα καταταλαιπωρήσει τα πρόσωπα με αναπηρίες ή στη χειρότερη θα καταστεί ανεφάρμοστη για τους εξής λόγους:

  1. Αγνοούνται, οι κοινοτικές ζυμώσεις για την Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας, το πιλοτικό σχετικό πρόγραμμα του 2016, τη συμμετοχή σ’ αυτό οκτώ χωρών και μεταξύ αυτών και της Κύπρου, επίκαιρες ιδιαίτερα τώρα λόγω της σε εξέλιξη πρόσκλησης για την υποβολή στοιχείων για την εκπόνηση μελετών ενόψει της μέχρι το τέλος του 2023 προετοιμασίας της για την Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας.
  2. αναγγέλθηκε ενώ δεν υπάρχει ακόμη το Ψηφιακό Μητρώο. Τίποτε εγγυάται, ότι η αναγγελία δεν θα έχει την ίδια τύχη που είχε η πρόβλεψη του άρθρου 6 παρ. 7 του ν. 3863/2010, που το θέσπισε, αλλά δεν έγινε.  Η πρόβλεψη, ότι αυτή τη φορά θα εκδοθεί η ΚΥΑ που επίσης περιλαμβάνεται στο νέο νόμο, προκαλεί δυσπιστία για την ειλικρίνεια των νομοθετών της, αφού η ίδια πρόβλεψη υπήρχε στο νόμου του 2010, αλλά ουδέποτε εκδόθηκε.
  3. οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν από το 2010

Οι ζυμώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση

  1. Διότι αντίθετα με τις ελληνικές κυβερνήσεις, που αγνοούν προκλητικά την ανάγκη εκπόνησης ουσιαστικών μελετών επιπτώσεων, η ΕΕ στο πλαίσιο της προετοιμασίας της που αναφέρθηκε, δημοσίευσε πρόσκληση υποβολής στοιχείων για εκτίμηση επιπτώσεων με πιθανό νομοθετικό τίτλο πρωτοβουλίας της, την Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας,

Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες οι σκέψεις που περιλαμβάνονται στην πρόσκληση, ότι η πρωτοβουλία,

  • θα συμβάλει στην εφαρμογή των αρχών 3, 17 και 20 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων σχετικά με τις ίσες ευκαιρίες, την ένταξη των ατόμων με αναπηρία και την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, αντίστοιχα·
  • συνάδει επίσης με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρο 26) ·
  • Ανταποκρίνεται στην πρόταση της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης σχετικά με την καταπολέμηση των διακρίσεων, την ισότητα και την ποιότητα ζωής, η οποία αποσκοπεί στην ανάληψη δράσης για την εναρμόνιση των συνθηκών διαβίωσης σε ολόκληρη την ΕΕ και τη βελτίωση της κοινωνικοοικονομικής ποιότητας ζωής των ανθρώπων·
  • θα στηρίξει την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (Στόχος 10: «Μείωση των ανισοτήτων εντός και μεταξύ των χωρών») ·
  • Θα επιτρέψει την άρση της αντίφασης, ανάμεσα στις προβλέψεις της ΣΛΕΕ στο άρθρο 21 που θεσπίζει το δικαίωμα όλων των πολιτών της ΕΕ να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, στο άρθρο της 56 και στην οδηγία για τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά 2006/123/ΕΚ απαγορεύονται οι διακρίσεις λόγω ιθαγένειας και στην έλλειψη ρητής πρόβλεψης υποχρέωσης των παρόχων υπηρεσιών να αναγνωρίζουν το καθεστώς αναπηρίας που πιστοποιείται σε διαφορετική χώρα προέλευσης, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε έμμεσες διακρίσεις ή τουλάχιστον σε αβεβαιότητα ως προς το κατά πόσον οι πάροχοι υπηρεσιών (συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων και ιδιωτικών παρόχων υπηρεσιών μεταφορών) θα αναγνωρίσουν το καθεστώς αναπηρίας·
  • Εξετάζεται η επιλογή (με την επιφύλαξη εκτίμησης επιπτώσεων), όπως η εγκατάλειψη των δύο υφιστάμενων καρτών - της κάρτας στάθμευσης της ΕΕ βάσει της σύστασης του Συμβουλίου του 1998 και της κάρτας αναπηρίας της ΕΕ που εγκρίθηκε πιλοτικά σε οκτώ κράτη μέλη.

Η στρατηγική διαβούλευση για την Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας και την πιθανή συγχώνευσή της με την Ευρωπαϊκή Κάρτα Στάθμευσης για τα Πρόσωπα με Αναπηρία

  1. Διότι, ούτε οι κοινωνικοί φορείς και ιδιαίτερα η προβαλλόμενη Ε.Σ.Α.Μ.Ε.Α ενεργοποιείται, ούτε η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση προβληματίζονται, ούτε και τα υπόλοιπα κόμματα αναφέρονται ολωσδιόλου στην υπό εξέλιξη πρόσκληση υποβολής στοιχείων που θα επιτρέψουν την εκπόνηση μελέτης επιπτώσεων για την Ευρωπαϊκή Κάρτα Αναπηρίας και την πιθανή συγχώνευσή της με την Κάρτα Στάθμευσης
  2. Διότι ομοίως όλοι κωφεύουν ή δεν βλέπουν ότι η συγκεκριμένη Στρατηγική της ΕΕ προωθεί δραστηριότητες διαβούλευσης στον ιστότοπο «Πείτε την άποψή σας» και μέσω άλλων σχετικών διαύλων που θα είναι προσβάσιμοι για τα άτομα με αναπηρία. Και θα περιλάβει και άλλες μεθόδους, όπως, ότι:
    • η πρόσκληση υποβολής στοιχείων για τη μελέτη επιπτώσεων θα είναι ανοικτή για 4 εβδομάδες (μέχρι τις 21.12.2022) σε 24 γλώσσες και θα είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο «Πείτε την άποψή σας»
    • η πρόσκληση απευθύνεται,
      1. τα άτομα με αναπηρίες και τις οργανώσεις τους·
      2. δημόσιες αρχές (εθνικές, περιφερειακές και τοπικές) αρμόδιες για:
        1. o την πρόσβαση σε υπηρεσίες, την ελεύθερη κυκλοφορία, τις πολιτικές για τα άτομα με αναπηρία και στην περίπτωση των χωρών που συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα της εε για την κάρτα αναπηρίας·
        2. τη διαχείριση του πιλοτικού προγράμματος της εε για την κάρτα αναπηρίας στα κράτη μέλη και την έκδοση της κάρτας·
        3. την ευρωπαϊκή κάρτα στάθμευσης·
        4. παροχή επιδοτήσεων σε υπηρεσίες κ.λπ.
  • μια διαδικτυακή δημόσια διαβούλευση διάρκειας 12 εβδομάδων θα δημοσιευθεί στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ στον ιστότοπο «Πείτε την άποψή σας» στις αρχές του 2023.
  • Τα άτομα με αναπηρία θα έχουν πρόσβαση στα ερωτηματολόγια, ώστε να διασφαλίζεται η πρόσβαση σε ισότιμη βάση με τους άλλους.
  • Ειδικές δραστηριότητες διαβούλευσης θα απευθύνονται στις αρχές των κρατών μελών, στις οργανώσεις ατόμων με αναπηρία της ΕΕ (ιδίως μέσω της πλατφόρμας για τα άτομα με αναπηρία) και σε οργανώσεις παρόχων υπηρεσιών σε επίπεδο ΕΕ.
  • Η Επιτροπή θα προωθήσει τις διαβουλεύσεις μέσω της πλατφόρμας για την αναπηρία.
  1. Διότι οι εκπρόσωποι της χώρας μας αγνοούν ή δεν θέλουν να εκπληρώσουν την υποχρέωσή τους να προωθήσουν τις διαβουλεύσεις μεταξύ των εθνικών ενδιαφερόμενων μερών (κυρίως των ατόμων με αναπηρία και των παρόχων υπηρεσιών στην ενιαία αγορά, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών) και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

 

Νοέμβριος 2022

Μιχαήλ Τσαγκατάκης