Χρονικό

1997-2018

Το Πρόγραμμα ΨΥΧΑΡΓΩΣ:

Εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, κοινοτικά και εθνικά διατέθηκαν, χωρίς αποτέλεσμα σε μια προσπάθεια άρθρωσης υποτίθεται εθνικής πολιτικής και σχέδιου δράσης για την ψυχική υγεία,  το Εθνικό Σχέδιο Δράσης ‘Ψυχαργώς’ επιχειρήθηκε ν’ αναπτυχθεί σε δύο άξονες.

Ο πρώτος αφορούσε στη συνέχιση της αποασυλοποίησης, ο δεύτερος στη δημιουργία μονάδων ψυχικής υγείας στην κοινότητα.

Το πρόγραμμα διαμορφώθηκε κατά το 1997 για την περίοδο 1997 – 2006 και αναθεωρήθηκε το 2001 για την περίοδο 2001 – 2010.

Ανακοινώθηκε δεύτερη Αναθεώρηση του προγράμματος για την περίοδο 2011- 2020, αντίστοιχη της περιόδου υλοποίησης του ΕΣΠΑ, η οποία διαχωρίστηκε στην περίοδο 2011- 2015 που αποτελεί την Α’ φάση του προγράμματος και την περίοδο 2014-2018 που αποτελεί τη Β’ φάση υλοποίησης του. Στο τέλος της πρώτης περιόδου είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί η τρίτη αναθεώρησή του προγράμματος, όμως δεν φαίνεται, ότι υπήρξε συνέχεια, ώστε έστω με την επιφύλαξη αναγνώρισης οποιασδήποτε συμβολής αυτού του προγράμματος είναι αμφίβολο αν οι τεράστιοι πόροι που διατέθηκαν αξιοποιήθηκαν, όπως θα έπρεπε.

Η επιφύλαξη δικαιολογείται σε κάποιο βαθμό, αφού το Σχέδιο  έδωσε έμφαση στην ανάπτυξη  κοινοτικών  υπηρεσιών ψυχικής υγείας, στην αποκατάσταση  μακροχρόνιων ψυχιατρικών ασθενών και στο κλείσιμο των ψυχιατρικών  νοσοκομείων υπό την παρακολούθηση της υλοποίησης και υποστήριξη από τη Μονάδα  Παρακολούθησης και Υποστήριξης Β’ Φάσης Ψυχαργώς (MSU).

Εν τούτοις, όπως επισημάνθηκε και σε σχετική έκθεση του ΠΟΥ έλλειπαν οι αναφορές στη γενική υγειονομική  περίθαλψη στη Β’ φάση του Προγράμματος Ψυχαργώς, ενώ και η σύστασή του για βελτίωση της πρόσβασης με την ίδρυση τμημάτων ψυχιατρικής στα γενικά  νοσοκομεία και με τη δημιουργία κινητών μονάδων που παρέχουν  φροντίδα σε περιοχές με δύσκολη πρόσβαση στην υγεία Υπηρεσίες δεν είναι βέβαιο ότι εισακούστηκε ουσιαστικά.

Εν τέλει δεν είναι γνωστό αν και πόσο έχει βελτιωθεί η κατάσταση με την επικαιροποίηση (;) του Προγράμματος. 

Στη σχετική ιστοσελίδα του Υπουργείου από το 2011 δεν αναφέρεται κάποια εξέλιξη, πέρα από το σχέδιο και τα συναφή κείμενα.  Το πιθανότερο είναι ότι έχει εγκαταλειφθεί ή τεθεί σε δεύτερο επίπεδο ενδιαφέροντος.

Εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι καμιά ειδοποιός διαφορά προέκυψε παρά την διάθεση τέτοιας έκτασης πόρων. 

Ακόμη και σήμερα οι κυβερνητικές εξαγγελίες, υποσχέσεις είναι για νέα ξεκινήματα, μετασχηματισμούς της ψυχικής υγείας και άλλες «περί βωμών, εστιών και έως εσχάτων» δηλώσεις και παράτες που θρυμματίζουν τ’ αυτιά, αλωνίζουν το βίο σ’ έναν κόσμο από όπου έχει πια χαθεί η ξεγνοιασιά κι η ανύποπτη ματιά μες στο σκοτάδι !

Ν. 3772/2009

εξαγγελία ένταξης στο ΕΣΥ του ψυχιατρικού νοσοκομείου των φυλακών Κορυδαλλού

03/09/2013

Ξεκίνησε ο διάλογος για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση.  Για τον μετασχηματισμό των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, ώστε να ολοκληρωθεί η μετάβαση από την ιδρυματικού τύπου παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας

25/07/2014:

Συνάντηση εργασίας της Υφυπουργού Υγείας, Κατερίνας Παπακώστα.  Η υφυπουργός επεσήμανε ότι ο μετασχηματισμός των εναπομεινάντων ψυχιατρικών νοσοκομείων αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της υλοποίησης της ψυχιατρικής.

…Συνάντηση για το μετασχηματισμό των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων

26 Νοεμβρίου 2018

Χιλιάδες οι κενές θέσεις στη δημόσια ψυχιατρική περίθαλψη Πάνω από 1.300 θέσεις ψυχιάτρων, νοσηλευτών και άλλων ειδικοτήτων χρειάζονται οι δημόσιες ψυχιατρικές μονάδες ενηλίκων και παιδιών της χώρας (OnMed).

29 Μαϊος 2018

Ψυχιατρική Κλινική Ευαγγελισμού: Ράντζα ακόμη και… εντός των γραφείων των γιατρών (OnMed). Κόκκινο για ακόμη μία φορά χτυπά η Ψυχιατρική Κλινική του Ευαγγελισμού καθώς τα ράντζα συσσωρεύονται διαρκώς, ακόμη και στα ίδια τα γραφεία των ψυχοθεραπευτών και γιατρών.

2018

Παρέμβαση του Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Βασανιστήρια με συγκεκριμένες μομφές για τη στάση και την αδράνεια της Κυβέρνησης

ΠΔ 100/2018

για την ένταξη του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου των Φυλακών Κορυδαλλού στο ΕΣΥ, εννέα χρόνια μετά και μόνο μετά από την παρέμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης

2019

Εθελοντικά και χωρίς χρηματοδότηση επίλεκτη ομάδα στη Γενική Γραμματεία του Υπουργείου Υγείας εκπονεί μελέτη για έναν ΤΟΜΕΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ.  Στο συρτάρι

17/11/2019

 SOS εκπέμπουν τα ψυχιατρικά νοσοκομεία, δημοσίευμα στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ https://www.kathimerini.gr/society/1052015/sos… «Στο κόκκινο βρίσκεται η λειτουργία των τριών μεγάλων ψυχιατρικών νοσοκομείων της χώρας, λόγω των αθρόων εισαγωγών περιστατικών και της τραγικής έλλειψης προσωπικού. Υποτίθεται, ότι θα έπρεπε να είχαν κλείσει από χρόνια

26/04/2021

η αντιπολίτευση ο Τομεάρχης Υγείας Ανδρέας Ξανθός και 43 βουλευτές της Κ.Ο. #ΣΥΡΙΖΑ Π-Σ  και προηγούμενη κυβέρνηση ανακαλύπτουν και ερωτούν (χωρίς φυσικά να αναφέρονται στο ποια ήταν εκείνης της κυβέρνησης η πολιτική στο ζήτημα) με αντικείμενο τα μείζονα και πολυάριθμα λειτουργικά προβλήματα τα οποία έχουν ανακύψει στα διασυνδεόμενα ψυχιατρικά νοσοκομεία “Δαφνί” και Δρομοκαϊτειο και τα οποία αναδείχθηκαν μετά την επίσκεψη στα συγκεκριμένα Νοσοκομεία στις 24 Μαρτίου στο πλαίσιο περιοδειών της Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ στα νοσηλευτικά ιδρύματα της Αττικής !

4/3/2022 τέσσερα χρόνια μετά από την προηγούμενη έκθεσή της του 2018 της ΕΠΒ (CPT) , τίποτε άλλαξε

Η Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας (CPT) δημοσίευσε την έκθεση σχετικά με την ad hoc επίσκεψή της στην Ελλάδα, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 22 Νοεμβρίου έως την 1η Δεκεμβρίου 2021, μαζί με την απάντηση των ελληνικών αρχών. 

Κύριος στόχος της επίσκεψης ήταν να εξεταστεί η μεταχείριση των κρατουμένων και να εξεταστεί η πρόοδος που σημείωσαν οι αρχές στην εφαρμογή των συστάσεων της επιτροπής που διατυπώθηκαν τα τελευταία 10 χρόνια σχετικά με τον υπερπληθυσμό και τις κακές συνθήκες κράτησης, τη βία μεταξύ των κρατουμένων, τη σοβαρή υποστελέχωση και την ανεπαρκή παροχή υγειονομικής περίθαλψης..

Η επιτροπή διαπιστώνει ότι «Είναι γεγονός ότι η κατάσταση στα Ελληνικά καταστήματα κράτησης δεν έχει βελτιωθεί σημαντικά από το 2011, όταν η Επιτροπή εξέδωσε δημόσια δήλωση και, ειδικότερα, εξακολουθούν να υπάρχουν οι συστημικές ελλείψεις όσον αφορά τα καταστήματα κράτησης που περιγράφονται στις εκθέσεις της CPT για το 2015 και το 2019.

Η καθοριστική δράση που απαιτείται από το Ελληνικό Κράτος στο σύνολό του για να ανακτήσει τον έλεγχο των καταστημάτων κράτησης και να προχωρήσει πέρα από την αποθήκευση κρατουμένων δεν έχει υλοποιηθεί.

….οι επίσημες χωρητικότητες της Ψυχιατρικής Μονάδας Κρατουμένων Κορυδαλλού (261 θέσεις) και του Ειδικού Κέντρου Υγείας Κορυδαλλού (253 θέσεις) υπερβαίνουν κατά πολύ την πραγματική χωρητικότητα των εν λόγω ιδρυμάτων και θα πρέπει να αναθεωρηθούν προς τα κάτω.

Επιπλέον, οι χωρητικότητες αυτές θα πρέπει να υπολογίζονται χωριστά από το υπόλοιπο σωφρονιστικό σύστημα, δεδομένου ότι τα ιδρύματα αυτά εξυπηρετούν το υπόλοιπο σωφρονιστικό κατάστημα με ασθενείς που συχνά περνούν σύντομα χρονικά διαστήματα στα εν λόγω ιδρύματα προτού επιστρέψουν σε κατάστημα κράτησης

Ψυχιατρική Μονάδα Κρατουμένων Κορυδαλλού (στοχευμένη επίσκεψη):

….. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, η αντιπροσωπεία της CPT ενημερώθηκε από τη διεύθυνση του καταστήματος κράτησης για την ύπαρξη κανόνα σύμφωνα με τον οποίο οι κρατούμενοι που λαμβάνουν ψυχοτρόπα φάρμακα θεωρούνται ακατάλληλοι για εργασία.

Ένας τέτοιος κανόνας δεν έχει καμία ιατρική αιτιολόγηση και όχι μόνο στερεί από ορισμένους κρατούμενους τη δυνατότητα να εργαστούν για να κερδίσουν μείωση της ποινής τους, αλλά, όπως πληροφορήθηκε η αντιπροσωπεία, μπορεί επίσης να τους οδηγήσει να σταματήσουν να παίρνουν τα φάρμακά τους με αρνητικές συνέπειες για την ευημερία τους, καθώς και να θέσει στη διοίκηση του καταστήματος κράτησης περαιτέρω προκλήσεις. Η CPT συνιστά την ανάκληση ενός τέτοιου κανόνα.…..

Κέρκυρα:

Στο κατάστημα κράτησης της Κέρκυρας,

ένας γιατρός επισκέπτεται το κατάστημα κράτησης δύο φορές την εβδομάδα για συνολικά οκτώ ώρες με την υποστήριξη ενός νοσοκόμου πλήρους απασχόλησης· ωστόσο, ο γιατρός εγκατέλειψε το νησί για να εργαστεί στην Αθήνα και ο νοσοκόμος αναμενόταν να απουσιάσει για προσωπικούς λόγους καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022, χωρίς να υπάρχουν αντικαταστάτες.

Ένας οδοντίατρος επισκέπτεται επίσης δύο φορές την εβδομάδα για συνολικά πέντε ώρες.

Ωστόσο, δεν υπήρξε επίσκεψη ψυχιάτρου (περίπου 10 επισκέψεις το μήνα πραγματοποιήθηκαν στο τοπικό νοσοκομείο) ούτε ψυχολόγος.

Κατά συνέπεια, η διαχείριση της υπηρεσίας υγειονομικής περίθαλψης πραγματοποιήθηκε πράγματι από τους δύο σωφρονιστικούς υπαλλήλους, οι οποίοι ήταν παρόντες κατά τη διάρκεια…..

Φυλακές Κορυδαλού:

Η κατάσταση στο Κατάστημα Κράτησης Ανδρών Κορυδαλλού Υπήρχε ένας καρδιολόγος που λειτουργούσε ως συντονιστής υγειονομικής περίθαλψης και ο οποίος απασχολούνταν με πλήρη απασχόληση.

Υποστηριζόταν από τέσσερις γενικούς ιατρούς μερικής απασχόλησης που επισκέπτονταν το ίδρυμα για δύο ώρες την εβδομάδα και από δύο επιπλέον γενικούς ιατρούς που επισκέπτονταν το ίδρυμα μία φορά την εβδομάδα για επτά ώρες μεταξύ 16.00 και 23.00.

Επιπλέον, υπήρχε ένας φαρμακοποιός και 14 ιατροί που είχαν συμβληθεί για την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών μία φορά την εβδομάδα.

Ωστόσο, υπήρχαν μόνο δύο νοσηλευτές πλήρους απασχόλησης (και οι δύο βρίσκονταν σε αναρρωτική άδεια κατά τη διάρκεια της επίσκεψης) και πέντε σωφρονιστικοί υπάλληλοι διορισμένοι στην ιατρική μονάδα, οι οποίοι, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν είχαν καμία ιατρική εκπαίδευση.

Συμπεριλαμβάνονται ένας ουρολόγος, ένας αιματολόγος, ένας χειρουργός, ένας πνευμονολόγος, ένας νευρολόγος, ένας ορθοπεδικός, τρεις ψυχίατροι (δύο από τους οποίους δεν είχαν εργαστεί από τον Ιούλιο του 2021 και ο τρίτος δεν είχε πραγματοποιήσει καμία επίσκεψη τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2021), ένας δερματολόγος, ένας ενδοκρινολόγος, ένας οφθαλμίατρος και ένας καρδιολόγος

 Ένας οδοντίατρος ήταν παρών δύο φορές την εβδομάδα για συνολικά πέντε ώρες. Επιπλέον, πέντε κρατούμενοι εργάζονταν ως νοσοκόμοι, λόγω της έλλειψης προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης. Για ένα ίδρυμα 1.885 κρατουμένων αυτό είναι εντελώς ανεπαρκές.

…..

Νιγρίτα:

Συνθήκες: Στο κατάστημα κράτησης Νιγρίτας, οι συνθήκες που παρατηρήθηκαν στη χωριστή μονάδα απομόνωσης 10 κελιών είχαν βελτιωθεί από το 2019, με τη μονάδα να έχει πρόσφατα βαφτεί και να έχουν επισκευαστεί τα είδη υγιεινής μέσα στο κελί.

Κατά τη στιγμή της επίσκεψης, η μονάδα φιλοξενούσε ένα άτομο που είχε βρεθεί θετικό στο Covid-19, έξι άτομα σε πέντε κελιά που βρίσκονταν σε καραντίνα, δύο άτομα σε ένα κελί που είχαν εμπλακεί σε καυγά στις πτέρυγες και τώρα ήταν προφανώς υπό καθεστώς προστασίας και ένα άτομο που θεωρούνταν ευάλωτο με προβλήματα ψυχικής υγείας.

Όπως και το 2019, η μονάδα εποπτευόταν μόνο εξ αποστάσεως από κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης (CCTV).

Στα θετικά στο Covid-19 άτομα και στα έξι άτομα σε καραντίνα δεν προσφέρθηκε χρόνος εκτός κελιού κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού τους. Τα δύο άτομα υπό προστασία μοιράζονταν ένα κελί, με τον έναν από 42

Δεν ήταν ρεαλιστικό να περιμένει κανείς από τον μοναδικό υπάλληλο που είναι αρμόδιος για την πτέρυγα Ε και τους 140 κρατούμενους να επιβλέπει και τη μονάδα απομόνωσης. αυτούς να κοιμάται σε ένα στρώμα στο πάτωμα και ήταν ξεκλείδωτα κατά τη διάρκεια της ημέρας και μπορούσαν να περιφέρονται στο διάδρομο, ωστόσο δεν τους προσφέρθηκε πρόσβαση στην εξωτερική αυλή άσκησης.

Δεν υπήρχε επίβλεψη από το προσωπικό όταν τα γεύματα διανέμονταν από τους κρατούμενους στα κελιά μέσω των θυρίδων στις πόρτες.

Περαιτέρω, δεν υπήρχε ακόμη μητρώο για την τοποθέτηση των κρατουμένων στη μονάδα απομόνωσης ούτε ημερήσιο ημερολόγιο για την καταγραφή όλων των μετακινήσεων των κρατουμένων εντός και εκτός των κελιών τους.

Η CPT συνιστά στις ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν ότι σε όλα τα άτομα που τοποθετούνται σε μονάδα απομόνωσης προσφέρεται τουλάχιστον μία ώρα άσκησης στην ύπαιθρο καθημερινά.

Περαιτέρω, η μονάδα θα πρέπει να επιβλέπεται πάντοτε από προσωπικό όταν είναι γεμάτη και να δημιουργηθεί ένα μητρώο για την καταγραφή όλων των τοποθετήσεων και μετακινήσεων εντός της μονάδας.

Προσωπικό:

Η έλλειψη υγειονομικού προσωπικού στο κατάστημα κράτησης Νιγρίτας ήταν ιδιαίτερα ανησυχητική.

Υπήρχε μόνο ένας νοσηλευτής που εργαζόταν σε τρεις 12ωρες βάρδιες κάθε εβδομάδα, πράγμα που σήμαινε ότι τις νύχτες, τα Σαββατοκύριακα, τις Δευτέρες, τις Πέμπτες και τις αργίες δεν υπήρχε κανένας επαγγελματίας υγείας στο κατάστημα κράτησης.

Ο νοσηλευτής υποστηριζόταν από τρεις κρατούμενους που εργάζονταν ως βοηθοί νοσηλευτές και είχαν πρόσβαση σε όλους τους χώρους, τα φάρμακα και τα έγγραφα.

Ένας γιατρός από το κοινοτικό κέντρο υγειονομικής περίθαλψης επισκεπτόταν το κατάστημα κράτησης βάσει δρομολογίου μία φορά την εβδομάδα για πέντε ώρες (συνήθως τις Τρίτες), γεγονός που υπονόμευε κάθε συνέχεια της περίθαλψης.

Ο χρόνος αναμονής για την επίσκεψη σε γιατρό ήταν περίπου δύο εβδομάδες.

Οι ψυχιατρικές διαβουλεύσεις γίνονταν μία φορά την εβδομάδα μέσω διαδικτύου, γεγονός που, αν και αποτελούσε βελτίωση με έξι έως οκτώ ασθενείς να παρακολουθούνται κάθε εβδομάδα, ήταν πολύ λίγο για να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού.

Ένας οδοντίατρος επισκεπτόταν δύο φορές την εβδομάδα.

Είναι σαφές ότι αυτά τα επίπεδα προσωπικού είναι εντελώς ανεπαρκή για έναν επίσημο πληθυσμό καταστήματος κράτησης 600 ατόμων και ακόμη περισσότερο όταν τα επίπεδα πληρότητας ξεπερνούσαν τα 700 άτομα.

Επιπλέον, η αντιπροσωπεία έμαθε ότι η πρόσβαση σε εξειδικευμένη περίθαλψη στο κατάστημα κράτησης Νιγρίτας γινόταν όλο και πιο δύσκολη, …..

Ένας δεύτερος οδοντίατρος είχε απολυθεί αφού πιάστηκε να εισάγει λαθραία ένα κινητό τηλέφωνο στο κατάστημα κράτησης.

Υπήρχε λίστα αναμονής 38 ασθενών για να δουν τον ψυχίατρο, πρέπει να σημειωθεί ότι περίπου το 35% του πληθυσμού ήταν άτομα με προβλήματα χρήσης ουσιών και ότι 200 άτομα στο κατάστημα κράτησης λάμβαναν ψυχοτρόπα φάρμακα.

..Από την άποψη πρόσβασης στις γενικές υπηρεσίες υγείας σημειώθηκε ότι η  οφθαλμολογία, η ογκολογία και η γαστρεντερολογία δεν ήταν πλέον διαθέσιμες στην κοντινή πόλη των Σερρών, αλλά απαιτούσαν μεταφορά στη Θεσσαλονίκη. 

Υπό το πρίσμα των σοβαρών ελλείψεων προσωπικού που εντοπίστηκαν ανωτέρω, η CPT επαναλαμβάνει τη σύστασή της σύμφωνα με την οποία, ως αρχικό μέτρο, οι ελληνικές αρχές πρέπει να ενισχύσουν επειγόντως τα επίπεδα προσωπικού στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης ως εξής:

Στα καταστήματα κράτησης της Χίου και της Κω, να εξασφαλίσουν ότι κάθε κατάστημα κράτησης έχει καθημερινή νοσηλευτική παρουσία·

Στο κατάστημα κράτησης της Κέρκυρας, να εξασφαλίσουν την εισαγωγή του Ισοδύναμου Πλήρους Απασχόλησης (ΙΠΑ) 0,5 γενικών ιατρών και δύο νοσοκόμων ΙΠΑ·

Στο κατάστημα κράτησης Νιγρίτας, να εξασφαλίσουν την συμβολή ΙΠΑ 1,5 γενικών γιατρών πλήρους απασχόλησης και να ενισχυθεί σημαντικά το εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό σε τουλάχιστον 6 νοσηλευτές πλήρους απασχόλησης, το νοσηλευτικό προσωπικό θα πρέπει να είναι παρόν στο κατάστημα κράτησης κάθε ημέρα της εβδομάδας· στο Κατάστημα Κράτησης Ανδρών Κορυδαλλού, να εξασφαλίσουν την συμβολή των ΙΠΑ 3 γενικών ιατρών και 12 νοσηλευτών ΠΕΑ, εκ των οποίων τουλάχιστον δύο θα πρέπει να έχουν εργασιακή εμπειρία στον τομέα της ψυχικής υγείας. Στο κατάστημα κράτησης της Κέρκυρας, θα πρέπει να θεσπιστούν ρυθμίσεις ώστε να διασφαλίζεται η τακτική συμμετοχή ψυχιάτρου και κλινικώς εκπαιδευμένου ψυχολόγου.

Επιπλέον, ο αριθμός των οδοντιατρικών και ψυχιατρικών επισκέψεων θα πρέπει να αυξηθεί, ιδίως στα Κατάστημα Κράτησης Ανδρών Κορυδαλλού και Νιγρίτας

ΟΚΑΝΑ:

Όσον αφορά τον Οργανισμό Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ), εξακολουθεί να μην μπορεί να παράσχει καμία θεραπεία με οπιοειδή αγωνιστές εντός του καταστήματος κράτησης, γεγονός που αποτελεί σοβαρή ανεπάρκεια, δεδομένου ότι οι κρατούμενοι έχουν μεγάλη ανάγκη για μια τέτοια θεραπεία.

Γενικότερα, οι ψυχίατροι που συναντήθηκαν στη φυλακή και οι οποίοι εργάζονται με κρατούμενους που αντιμετωπίζουν προβλήματα εξάρτησης από τα ναρκωτικά τόνισαν και πάλι την έλλειψη υπηρεσιών διερμηνείας για τη διασφάλιση σαφούς και ακριβούς επικοινωνίας με τους ασθενείς.

Φυλακές Κορυδαλού:

Η πολύ στοχευμένη επίσκεψη της αντιπροσωπεία της CPT πραγματοποίησε στο Ψυχιατρική Μονάδα Κρατουμένων Κορυδαλλού για να παρακολουθήσει τους πρόσφατους θανάτους ορισμένων ασθενών του, συμπεριλαμβανομένης μιας διαφαινόμενης αυτοκτονίας με απαγχονισμό ενός ασθενούς, για την οποία οι επίσημες πληροφορίες που είχαν καταγραφεί ήταν ιδιαίτερα φειδωλές αποκάλυψε ένα ίδρυμα το οποίο έχει παραμεληθεί σε τέτοιο βαθμό που δεν ήταν σε θέση να παράσχει την κατάλληλη φροντίδα στους ασθενείς του.

Το πιο σοκαριστικό ήταν το γεγονός ότι για ένα ψυχιατρικό νοσοκομείο που φιλοξενεί 160 ασθενείς, δεν υπήρχε κανένας μόνιμος ψυχίατρος και μόνο 15 ώρες εβδομαδιαίας ψυχιατρικής εισόδου από πέντε διαφορετικούς γιατρούς.

Επιπλέον, υπήρχαν μόνο δύο νοσηλεύτριες πλήρους απασχόλησης, η μία εκ των οποίων τέθηκε σε διαθεσιμότητα επειδή αρνήθηκε να εμβολιαστεί κατά του Covid-19. Δύο υπάλληλοι κράτησης εργάζονταν εν μέρει ως νοσηλευτές και ήταν επιφορτισμένοι με τη χορήγηση φαρμάκων.

Η κατάσταση με το προσωπικό ήταν ιδιαίτερα άσχημη. Ο διευθυντής του νοσοκομείου ήταν απελπισμένος και αναγνώριζε ότι, εκτός από δύο ψυχολόγους και τέσσερις κοινωνικούς λειτουργούς, το ίδρυμα στερούνταν οπωσδήποτε το απαιτούμενο προσωπικό για να εκπληρώσει το ρόλο του ως νοσοκομείο.

Η αντιπροσωπεία εξέτασε επίσης το δωμάτιο στο οποίο ο ασθενής είχε αυτοκτονήσει και διαπίστωσε ότι το κελί ήταν ζοφερό, μη επιπλωμένο και κρύο, με ένα βρώμικο στρώμα και κουβέρτα και μια βουλωμένη τουαλέτα που έσταζε λύματα στο πάτωμα.

Ήταν εντελώς ακατάλληλο για τη φιλοξενία ασθενών και παρόλα αυτά ένας ασθενής κρατούνταν εκεί κατά τη διάρκεια της επίσκεψης.

Η CPT συνιστά στις Ελληνικές αρχές να λάβουν επειγόντως μέτρα για τη σημαντική ενίσχυση του προσωπικού της Ψυχιατρικής Μονάδας Κρατουμένων Κορυδαλλού, ιδίως όσον αφορά τους ψυχιάτρους και τους νοσηλευτές. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την κατάργηση της πρακτικής της συμμετοχής σωφρονιστικών υπαλλήλων στην εκτέλεση καθηκόντων υγειονομικής περίθαλψης στο νοσοκομείο.

Περαιτέρω, θα πρέπει να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης στις οποίες φιλοξενούνται οι ασθενείς. δ. θάνατοι ατόμων που κρατούνται στο Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, η αντιπροσωπεία έμαθε για σημαντικό αριθμό θανάτων που είχαν σημειωθεί τα προηγούμενα δύο χρόνια στο Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού και κυρίως στο Ψυχιατρική Μονάδα Κρατουμένων Κορυδαλλού, όπου είχαν σημειωθεί 19 θάνατοι από τις αρχές του 2019.

Ο ιατροδικαστής της αντιπροσωπείας εξέτασε έναν αριθμό εκθέσεων αυτοψίας που συντάχθηκαν μετά τους θανάτους, οι οποίες αποκάλυψαν σοβαρές ελλείψεις στην ποιότητα των μεταθανάτιων εξετάσεων όσον αφορά την απουσία σημαντικών δεικτών (βάρος και μέτρηση οργάνων), φωτογραφίες που δεν ελήφθησαν συστηματικά ούτε αποδελτιώθηκαν σωστά, έλλειψη ιστολογικών μελετών, μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της αυτοψίας και συμπεράσματα που δεν υποστηρίζονται από τα αποδεικτικά στοιχεία (όπως τα τοξικολογικά αποτελέσματα).

Σε μια περίπτωση, το σώμα του νεκρού περιείχε μεταθανάτια δαγκώματα τρωκτικών και στα δύο χέρια, στο μάγουλο, στα δύο κάτω άκρα και στη δεξιά πλευρά της κοιλιάς.

Περαιτέρω, κατά την επίσκεψη στο Ιατροδικαστικό Γραφείο Πειραιά, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διενέργεια νεκροψιών θανάτων στο Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού, διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν εθνικά πρότυπα για την ολοκλήρωση των νεκροψιών.

Επιπλέον, από το γεγονός ότι ένας μόνο ιατροδικαστής και ένας τεχνικός ήταν υπεύθυνοι για τη διενέργεια περίπου 800 αυτοψιών ετησίως, συμπεριλαμβανομένης της υποτιθέμενης παρουσίας στον τόπο του θανάτου και στις δικαστικές ακροάσεις, είναι προφανές ότι οι αυτοψίες δεν μπορούν να διεξαχθούν με τον επαγγελματικό τρόπο που απαιτεί η ορθή πρακτική.

Συμπερασματικά, οι αυτοψίες υπολείπονταν κατά πολύ των απαιτήσεων που ορίζονται στη Σύσταση Rec R(99)3 της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης για την εναρμόνιση των ρόλων των ιατρικών-νομικών αυτοψιών.

Επιπλέον, δεν διερευνήθηκε η αιτία του κάθε θανάτου ώστε να διαπιστωθεί αν θα μπορούσαν να αντληθούν διδάγματα για την πρόληψη μελλοντικών θανάτων, ιδίως όταν επρόκειτο για ένα άτομο που αυτοκτόνησε.

Η CPT συνιστά στις Ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν ότι όλες οι αυτοψίες συμμορφώνονται με τη Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την εναρμόνιση των ρόλων της Ιατροδικαστικής Αυτοψίας.

Περαιτέρω, θα πρέπει να καθιερωθεί η πρακτική της διενέργειας ενδελεχών ερευνών για τους θανάτους υπό κράτηση με σκοπό την άντληση διδαγμάτων και τη βελτίωση των λειτουργικών διαδικασιών.

Κατά την άποψη της CPT, απαιτούνται πιο ενεργές προσπάθειες πρόληψης των αυτοκτονιών, μέσω της παροχής υποστηρικτικής παρακολούθησης και της ανάπτυξης σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ ασθενών/κρατουμένων και προσωπικού.

Γενικότερα, η περιορισμένη διαθεσιμότητα προσωπικού – σε συνδυασμό με την απουσία ουσιαστικών δραστηριοτήτων – υπονόμευσε κάθε προσπάθεια πρόληψης του αυτοτραυματισμού και του συναφούς κινδύνου αυτοκτονίας.

Η CPT θα ήθελε να λάβει αντίγραφο των πρωτοκόλλων που εφαρμόζονται για τον εντοπισμό και τη διαχείριση των ατόμων που αναγνωρίζονται ως άτομα που διατρέχουν κίνδυνο αυτοτραυματισμού ή απόπειρας αυτοκτονίας εντός των διαφόρων ιδρυμάτων που απαρτίζουν το Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού.

Και – προσοχή – όλα αυτά ενώ υποτίθεται, ότι έστω εννέα χρόνια μετά, η νομοθετική επιταγή του ν.3772/2009 υλοποιήθηκε με την έκδοση του ΠΔ  100/2018 !!!

Οι απαντήσεις των ελληνικών αρχών στη νέα έκθεση της ΕΠΒ:

1.      οι ελληνικές αρχές παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα που ελήφθησαν για την εφαρμογή των συστάσεων που διατυπώνονται στην έκθεση της ΕΠΒ. Ειδικότερα, καταρτίζεται αναθεωρημένο στρατηγικό σχέδιο για το σωφρονιστικό σύστημα, το οποίο λαμβάνει υπόψη τις προτάσεις της ΕΠΒ

2.      03/06/2022: τρεις μήνες μετά, από την δημοσίευση της νέας έκθεσης -κόλαφου της Επιτροπής Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης, σημειώνεται η επανάληψη της προσφιλούς τακτικής όλων των κυβερνήσεων. Η Υφυπουργός Κατερίνα Παπακώστα ξανάβαλε στο τραπέζι σε συνάντηση πολυάριθμων φορέων το ζήτημα του μετασχηματισμού των ψυχιατρείων.  Υπ. Υγείας: συζήτηση για μετασχηματισμό ψυχιατρείων | healthweb.gr. 

Χωρίς φυσικά αναφορά για τ’ αποτελέσματα του διαλόγου που ξεκίνησε το 2013 !