Το Ελληνικό Πολιτικό Σύστημα
η αιρετή μοναρχία & τα εργαλεία της
- To Σύνδρομο της Στοκχόλμης,
- Ο πολιτικός μιθριδατισμός,
- Η τεχνητή νοημοσύνη,
- Ο Μαθηματικός αναλφαβητισμός,
- ……
Περίληψη:
Η τελευταία εκλογική μάχη και τ’ αποτελέσματά της, οι θριαμβολογίες και η κατάθλιψη που ακολούθησαν προσφέρουν στην πραγματικότητα μια μοναδική ευκαιρία αφύπνισης. Αρκεί η φλυαρία, η βουή και η αντάρα που άρχισαν κιόλας ν’ απλώνονται πάλι, να καταλαγιάσουν και να δώσουν τη θέση τους σ’ ένα γόνιμο προβληματισμό, γύρω από το πολιτικό σύστημα που καταδυναστεύει τη χώρα, την κοινωνία, τους πολίτες και τον ψυχισμό τους.
Η ιστορία επαναλήφθηκε.
Μετά από τέσσερα χρόνια ξανακλήθηκαν επιλεκτικά να εκλέξουν τον επόμενο μονάρχη τους 9.946.082 εγγεγραμμένοι Έλληνες. Ανταποκρίθηκε ποσοστό 60.94%
Παρά την πρώτη θλιβερή διαπίστωση ότι το πολιτικό σύστημα της αιρετής μοναρχίας αρνήθηκε ουσιαστικά το δικαίωμα της ψήφου στους ψηφοφόρους που συγκαταλέγονται ανάμεσα στα 5.000.000 Ελλήνων της διασποράς[1] σημειώνεται, ότι, έστω, η Μειοψηφία των Ελλήνων δημιούργησε τις συνθήκες διακυβέρνησης της χώρας.
Έδωσε ισχυρή πλειοψηφία στο πρώτο κόμμα και την εντολή να συνεργαστεί με το δεύτερο και το τρίτο ή με το δεύτερο ή με το τρίτο, αμβλύνοντας τις ανύπαρκτες αντιθέσεις τους να κυβερνήσουν την χώρα.
Είναι αξιοσημείωτο να καταγραφεί, ότι μαζί σχημάτιζαν και με οποιοδήποτε συνδυασμό καταπληκτικές πλειοψηφίες που τους επέτρεπαν ν’ αλλάξουν την χώρα.
Κι όμως
Και τα τρία αρνήθηκαν.
Εν ριπή οφθαλμού. Μόλις παρέλαβαν την διερευνητική εντολή μέσα σε λίγες ώρες χωρίς οποιαδήποτε προσπάθεια αρνήθηκαν να την εκτελέσουν.
Την επέστρεψαν περιφρονώντας την λαϊκή εντολή.
Διατηρώντας το διχασμό και τη διαίρεση της ελληνικής κοινωνίας και αποφασίζοντας να συνεχίσουν την καταστροφική πολιτική τους.
Απλά γιατί και τα τρία αυτά απαρχαιωμένα κόμματα που συνθέτουν την κομματοκρατία στη χώρα μας δεν έχουν οποιαδήποτε σχέση με δημοκρατία. Είναι οι γνήσιοι εκφραστές, οι διαχειριστές του εκφυλισμένου πολιτικού συστήματος, της αιρετής μοναρχίας της κομματοκρατίας που υποστηρίζονται από ολιγαρχικές ομάδες που αναπαράγονται πελατειακά και νεποτικά και μόνο μέλημά τους έχουν «από συστάσεως του ελληνικού κράτους παραμένει όχι να είναι ειλικρινείς διαμεσολαβητές σε μια σχέση κοινωνίας και πολιτικής, αλλά το πως θα καταλάβουν το κράτος, πως θα το χρησιμοποιούν ως λάφυρο για τους δικούς τους σκοπούς», (όπως εύστοχα παρατηρεί ο καθηγητής μας, ο κ. Γ. Κοντογιώργης),
- χρησιμοποιώντας το δημόσιο χρήμα, τις δημόσιες θέσεις για να μας εξαγοράζουν, μεταβάλλοντάς μας σε πελάτες, για να τους αφήνουμε ήσυχους να νέμονται το σύνολο του κράτους,
- συσσωρεύοντας τη μια καταστροφή μετά από την άλλη τα τελευταία 200 χρόνια κι επιμένοντας να μας διατηρούν στο σπίτι μας, πιο σωστά σ’ ανήλια σπήλαια, ως άλλοι θεοί του Ολύμπου,
- θεωρώντας μας ανίκανους ν’ αρθρώνουμε τη δική μας, αποφασιστική, φωνή,
- νουθετώντας μας ή επιβάλλοντάς μας, δήθεν, ως δημοκρατία την αναγκαιότητα κλοπής της βούλησής μας με την θέσπιση γελοίων εκλογικών συστημάτων που οδηγούν μια μικρή μειοψηφία κάθε φορά να μας επιβάλλει τη βούλησή της …»για το καλό μας» !
Απλά γιατί αξιοποίησαν το φραγμό που το ίδιο το πολιτικό σύστημα δόλια δημιούργησε ορίζοντας ότι τα κόμματα μετά από τις εκλογές έχουν μόνο τρεις μέρες να συζητήσουν για να συγκλίνουν σε προγραμματικές συμφωνίες.
Αγνοούν τι γίνεται σε χώρες της προκοπής.
Όπως στη Γερμανία λόγου χάρη στα τελευταία χρόνια, όπου επί μήνες μετά από τις εκλογές τα κόμματα και μάλιστα τα δύο αντίπαλα, οι χριστιανοδημοκράτες και οι σοσιαλιστές συζητούν για να καταλήξουν σε προγραμματική συμφωνία, ενώ παράλληλα απρόσκοπτα η χώρα κυβερνιέται κανονικά.
Με αποτελέσματα εντυπωσιακά και στις δύο τελευταίες αναμετρήσεις μετά από τις οποίες έγινε γνωστό ότι κατέληξαν σε προγραμματικές συμφωνίες εκατοντάδων σελίδων. Στην εικόνα που παρενθέτεται επιδεικνύεται υπερήφανα μετά από δυόμιση μήνες γόνιμων διαπραγματεύσεων η τελευταία που αποτελείται από 270 σελίδες.
Η Χώρα μας δυστυχώς δεν έχει πια ελπίδα. Η τελευταία, το εκλογικό αποτέλεσμα που δυνητικά θα μπορούσε να συμβάλλει στην αφύπνιση των Ελλήνων και στην αποκαθήλωση του πολιτικού συστήματος, θα εκπνεύσει σύντομα, μετά από τις επικείμενες, δεύτερες, ακατανόητες μεν αλλά σαφείς ως προς τις επιδιώξεις του πολιτικού συστήματος που τις αποφάσισε σκοπούς.
Η ελπίδα αυτή έχει το απλό περιεχόμενο, ότι οι πολίτες πρέπει να στρέψουν το δάχτυλο επιτιμητικά και προς τα τρία αυτά κόμματα -εκφραστές της αιρετής μοναρχίας, κατηγορώντας τα ότι αγνόησαν την εντολή του να συνεργαστούν, ότι στάθηκαν ανίκανα να δουν τις βουβές προσδοκίες του ελληνικού έθνους και της κοινωνίας εξόδου.
Και ότι πρέπει να ενδυναμώσουν ΟΛΑ τα μικρά κόμματα, ανάλογα με τις προτιμήσεις και κρίσεις του ο καθένας για να τα καταστήσει ρυθμιστές των πολιτικών εξελίξεων.
Να μην διαπράξουν το τραγικό λάθος να δημιουργήσουν με την ψήφο τους πεντακομματική βουλή, γιατί απλά θα έχουν οδηγήσει με την ψήφο τους στην επιβράβευση των σκοτεινών σχεδίων του πολιτικού συστήματος.
Στην ανάρρηση -εκλογή του απόλυτου μονάρχη !
Τις συνέπειες θα τις υποστεί όλες, το έθνος, η κοινωνία μας, όλοι εμείς.
Αγνοώντας και την πρόσφατη άθλια έκκληση εκφραστή του πρώτου κόμματος, ότι αν οι πολίτες δεν συμμορφωθούν με την επιθυμία του πολιτικού συστήματος θα προκηρυχθούν και τρίτες εκλογές ! Που προκαλεί θλίψη και οργή γιατί είναι η έκφραση της πολιτικής βούλησης γίνεται απειλή και γιατί το πολιτικό σύστημα της αιρετής μοναρχίας, της κομματοκρατίας είναι αμετανόητο. Γιατί δεν είναι τίποτε άλλο παρά η συνδυαστική άσκηση ορισμένων σκοτεινών όπλων που διαθέτει το σύστημα της αιρετής μοναρχίας. Της καλλιέργειας του συνδρόμου της Στοκχόλμης και του μιθριδατισμού.
Αυτά τα σκοτεινά όπλα αποτελούν το αντικείμενο αυτής της δοκιμής άρθρου. Ο Μιθριδατισμός και το σύνδρομο της Στοκχόλμης που καλλιεργούνται, η καταστολή της δημοκρατίας των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων και της πολυφωνίας, οι αγωγές SLAPP, η καταχρηστική εκμετάλλευση της τεχνητής νοημοσύνης, ο νεποτισμός, ο μαθηματικός αναλφαβητισμός που αγνοείται, η διαφθορά, η χειραγώγηση της δικαιοσύνης, αλλά και ο θανάσιμος συνδυασμός όλων.
Για να έλθουν στην επιφάνεια λίγα από αυτά αρχικά και να τα βομβαρδίσουμε με τα drones του νου και της ψυχής μας.
[1] (όπως διαπιστώθηκε μετεκλογικά οι διαξιφισμοί και οι συμβιβασμοί των κομμάτων που είχαν λάβει χώρα πριν λίγα χρόνια και στις σχετικές θεσμικές ρυθμίσεις επέτρεψαν τελικά την εγγραφή σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους σε μόλις 22.857 έλληνες)
Το υπόβαθρο
O όρος Stockholm syndrome είναι ένα ψυχολογικό φαινόμενο που συμβαίνει όταν οι όμηροι ή τα θύματα κακοποίησης αναπτύσσουν συναισθηματικό δεσμό και συμπάθεια προς τους απαγωγείς ή τους κακοποιητές τους.
Επινοήθηκε μετά από τη ληστεία της Kreditbanken στη Στοκχόλμη της Σουηδίας το 1973, κατά την οποία δύο ληστές κράτησαν ομήρους τέσσερις τραπεζικούς υπαλλήλους από τις 23 έως τις 28 Αυγούστου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τα θύματα μοιράζονταν ένα θησαυροφυλάκιο και εξοικειώθηκαν πολύ με τους απαγωγείς τους – στην πραγματικότητα, συνδέθηκαν συναισθηματικά και μάλιστα τους υπερασπίστηκαν μετά τη δοκιμασία.
Σε δεύτερη όμοια κατάσταση, την αεροπειρατεία της πτήσης 847 της TWA το 1985 αναδείχτηκαν αυτοί οι παράγοντες και καταδείχτηκε η μεταβλητότητα μεταξύ των απαντήσεων των ομήρων. Λίγο μετά την απογείωση από την Αθήνα, δύο τρομοκράτες οπλισμένοι με όπλα εισέβαλαν στο πιλοτήριο και απαίτησαν την εκτροπή της πτήσης προς τη Βηρυτό του Λιβάνου.
Κατά τη διάρκεια του περιστατικού, οι τρομοκράτες απείλησαν τους ομήρους με όπλα στο κεφάλι και στο στόμα τους. Χτύπησαν επίσης ένα από τα θύματα μέχρι θανάτου και πέταξαν το σώμα του έξω από το ουραίο τμήμα του αεροπλάνου.
Μετά την τελική διάσωση, οι εκπρόσωποι πήραν συνέντευξη από τους αιχμαλώτους κατά την αποβίβασή τους. Όταν του ζητήθηκε να περιγράψει τους απαγωγείς, ένας όμηρος δήλωσε: «Δεν ήταν κακοί άνθρωποι. Με άφησαν να φάω, με άφησαν να κοιμηθώ, μου έδωσαν τη ζωή μου».
Το σύνδρομο της Στοκχόλμης είναι ένα παράδοξο ψυχολογικό φαινόμενο όπου εμφανίζεται ένας θετικός δεσμός μεταξύ ομήρου και απαγωγέα που φαίνεται παράλογος υπό το φως της τρομακτικής δοκιμασίας που υφίστανται τα θύματα.
Σε καταστάσεις ομηρίας, το υγιές εγώ αναζητά ένα μέσο για να επιτύχει την επιβίωση.
Στην ουσία, τελικά, ο όμηρος βλέπει τον δράστη σαν να δίνει ζωή απλά και μόνο με το να μην την παίρνει.
Τα άτομα που εμπλέκονται σε καταστάσεις που οδηγούν στο σύνδρομο της Στοκχόλμης εμφανίζουν τρία χαρακτηριστικά, αν και αυτά δεν υπάρχουν πάντα μαζί.
- Οι δράστες δείχνουν θετικά συναισθήματα προς τους αιχμαλώτους καθώς αρχίζουν να τους βλέπουν ως ανθρώπινα όντα.
- Το Θύμα έχει αρνητικά συναισθήματα προς την οικογένεια τους φίλους του, ή τις Αρχές
- Ο Θύτης αναπτύσσει θετικά συναισθήματα προς το Θύμα
- Το Θύμα υποστηρίζει ή βοηθά το Θύτη.
Οι άνθρωποι βλέπουν το σύνδρομο της Στοκχόλμης, ως μια ψυχολογική αντίδραση ενός ομήρου ή ενός ατόμου σε μια παρόμοια κατάσταση στην οποία το πιο κυρίαρχο άτομο έχει τη δύναμη να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του θύματος. Οι δράστες χρησιμοποιούν περιστασιακά αυτό το πλεονέκτημα για να κάνουν τα θύματα να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις τους.
Σε περιπτώσεις όπου έχει εμφανιστεί το σύνδρομο της Στοκχόλμης, ο αιχμάλωτος βρίσκεται σε μια κατάσταση όπου ο απαγωγέας έχει αφαιρέσει σχεδόν όλες τις μορφές εξάρτησης και έχει αποκτήσει γνώση της ζωής του θύματος, καθώς και των βασικών αναγκών επιβίωσης.
Ορισμένοι ειδικοί λένε ότι ο όμηρος υποχωρεί, ίσως, σε κατάσταση βρεφικής ηλικίας. ο αιχμάλωτος πρέπει να φωνάζει για φαγητό, να παραμένει σιωπηλός και να υπάρχει σε ακραία κατάσταση εξάρτησης.
Αντίθετα, ο δράστης χρησιμεύει ως μητρική φιγούρα που προστατεύει το παιδί της από μια απειλή που απειλεί τον έξω κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των θανατηφόρων υφάνσεων των δυνάμεων επιβολής του νόμου.
Στη συνέχεια, το θύμα ξεκινά έναν αγώνα επιβίωσης, στηριζόμενο και ταυτιζόμενο με τον απαγωγέα. Ενδεχομένως, η προτροπή των ομήρων δημιουργεί την επιθυμία τους να ζήσουν, υπερτερεί της παρόρμησής τους να μισούν το άτομο που δημιούργησε το δίλημμά τους.
Ο Σίγκμουντ Φρόιντ, ιδρυτής της ψυχανάλυσης περιγράφει από ψυχολογική άποψη, το εγώ, ως τον «πυρήνα της προσωπικότητας», είναι υπεύθυνο για την παροχή στους ανθρώπους μηχανισμών άμυνας – τρόπους για να προφυλαχθούν ή να αποστασιοποιηθούν και να παραμείνουν συνειδητά απληροφόρητοι από δυσάρεστες σκέψεις, συναισθήματα και επιθυμίες – και επίσης βοηθά τα άτομα να αποφύγουν τον πόνο και την αποδιοργάνωση.
Οι θεωρίες και οι ιδέες του Φρόιντ είχαν σημαντικό αντίκτυπο στον τομέα της ψυχολογίας και κυρίως στην κατανόηση της ανάπτυξης της προσωπικότητας, της φύσης των ψυχολογικών διαταραχών και των διαδικασιών που εμπλέκονται στην ψυχική υγεία. Οι θεωρίες του για τους αμυντικούς μηχανισμούς, όπως η ταυτοποίηση και η καταστολή, μπορούν να προσφέρουν ιδέες για το φαινόμενο.
Η ταύτιση, όπως περιγράφεται από τον Φρόιντ, αναφέρεται στη διαδικασία με την οποία ένα άτομο αφομοιώνει μια πτυχή, ιδιότητα ή ποιότητα ενός άλλου ατόμου και στη συνέχεια την ενσωματώνει στη δική του ταυτότητα. Αυτή η διαδικασία θα μπορούσε ενδεχομένως να διαδραματίσει ρόλο στη δημιουργία συναισθηματικών δεσμών μεταξύ απαγωγέων και ομήρων στο σύνδρομο της Στοκχόλμης.
Δεν αγνοείται η σκέψη ότι το σύνδρομο της Στοκχόλμης είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του φόβου, της αντιληπτής απειλής, της χειραγώγησης και της προσπάθειας του αιχμαλώτου να αντιμετωπίσει την κατάστασή του. Η πλήρης κατανόηση του συνδρόμου απαιτεί κατανόηση της διαδικασίας που οδηγεί στην ανάπτυξή του. Το πιο σημαντικό όμως φαίνεται να είναι ότι αυτή η κατάσταση δεν προκύπτει από μια συνειδητή απόφαση ή μια ορθολογική επιλογή του θύματος να γίνει φίλος μ’ έναν απαγωγέα.
Η δημοκρατία και το Σύνδρομο της Στοκχόλμης:
Ορισμένοι μελετητές έχουν υποστηρίξει ότι οι πολίτες μπορούν να αναπτύξουν μια μορφή του συνδρόμου της Στοκχόλμης όταν αποδέχονται χαμηλότερα επίπεδα δημοκρατίας, ή ακόμα και αυταρχικά καθεστώτα, ως φυσιολογικά ή επιθυμητά.
Αυτό μπορεί να συμβεί όταν οι πολίτες εκτίθενται σε συνεχή προπαγάνδα, παραπληροφόρηση και χειραγώγηση που υπονομεύει τις δεξιότητες κριτικής σκέψης τους και την ικανότητά τους να διαμορφώνουν ανεξάρτητες απόψεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι πολίτες μπορεί να αρχίσουν να ταυτίζονται με τους καταπιεστές τους και να εσωτερικεύουν τις αξίες και τους κανόνες του καθεστώτος.
Ο Robert Jay Lifton, ψυχίατρος, μελετητής και συγγραφέας έχει γράψει εκτενώς για τις ψυχολογικές επιπτώσεις του ολοκληρωτισμού, του πολέμου, της γενοκτονίας και άλλων μορφών βίας., έχει γράψει για τον ψυχολογικό αντίκτυπο της ζωής υπό ολοκληρωτικά καθεστώτα, τα οποία μπορεί να έχουν σημασία για την κατανόηση της σχέσης μεταξύ δημοκρατίας και Συνδρόμου της Στοκχόλμης. Ο Lifton υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι που ζουν κάτω από αυταρχικά καθεστώτα μπορούν να αναπτύξουν ένα «ολοκληρωτικό σύνδρομο» παρόμοιο με το σύνδρομο της Στοκχόλμης, στο οποίο γίνονται ψυχολογικά εξαρτημένοι από το καθεστώς και τους ηγέτες του.
Στο βιβλίο του «Μεταρρύθμιση της Σκέψης και η Ψυχολογία του Ολοκληρωτισμού», ο Lifton διερευνά τους τρόπους με τους οποίους τα ολοκληρωτικά καθεστώτα χρησιμοποιούν την προπαγάνδα, την κατήχηση και άλλες μορφές ψυχολογικής χειραγώγησης για να ελέγξουν τα μυαλά των πολιτών τους. Υποστηρίζει ότι η ζωή κάτω από τέτοια καθεστώτα μπορεί να δημιουργήσει ένα είδος «ολοκληρωτικής προσωπικότητας» που χαρακτηρίζεται από απώλεια ατομικότητας και αίσθηση συγχώνευσης με το καθεστώς και την ιδεολογία του.
Ο Lifton συζητά επίσης τους τρόπους με τους οποίους τα άτομα που έχουν υποβληθεί σε τέτοια χειραγώγηση μπορούν να βιώσουν ένα είδος «διπλής σκέψης», στο οποίο κατέχουν ταυτόχρονα δύο αντιφατικές πεποιθήσεις ή αξίες. Αυτό μπορεί να είναι παρόμοιο με τον τρόπο με τον οποίο οι όμηροι στο Σύνδρομο της Στοκχόλμης έχουν αντικρουόμενα συναισθήματα προς τους απαγωγείς τους.
H Masha Gessen, δημοσιογράφος και συγγραφέας που έχει γράψει για την άνοδο του αυταρχισμού στη Ρωσία και σε άλλες χώρες.
Η Gessen έχει υποστηρίξει ότι οι άνθρωποι που ζουν σε αυταρχικά καθεστώτα μπορούν να αναπτύξουν ένα είδος «μαθημένης αδυναμίας» που τους καθιστά πιο επιρρεπείς στη χειραγώγηση και τον έλεγχο. Έχει συζητήσει τους τρόπους με τους οποίους τα άτομα μπορούν να γίνουν «gaslit» από αυταρχικά καθεστώτα, τα οποία μπορεί να έχουν κάποιες ομοιότητες με το Σύνδρομο της Στοκχόλμης.
Στο βιβλίο της «Το μέλλον είναι ιστορία: Πώς ο ολοκληρωτισμός ανέκτησε τη Ρωσία», η Gessen υποστηρίζει ότι το καθεστώς Πούτιν στη Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει προπαγάνδα, παραπληροφόρηση και χειραγώγηση για να δημιουργήσει μια αίσθηση μη πραγματικότητας μεταξύ του ρωσικού λαού.
Ότι αυτή η χειραγώγηση έχει οδηγήσει πολλούς Ρώσους να αμφισβητήσουν τη δική τους λογική και να αποδεχτούν την εκδοχή του καθεστώτος για την πραγματικότητα, ακόμη και όταν έρχεται σε αντίθεση με τις δικές τους εμπειρίες. Η Gessen έχει επίσης συζητήσει τους τρόπους με τους οποίους τα αυταρχικά καθεστώτα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον φόβο και την αβεβαιότητα για να δημιουργήσουν μια αίσθηση εξάρτησης μεταξύ των πολιτών τους.
Σε ένα δοκίμιο για το New York Review of Books, η Gessen γράφει ότι «τα πιο επιτυχημένα αυταρχικά καθεστώτα ευδοκιμούν στην ικανότητά τους να δημιουργούν μια αίσθηση εξάρτησης, να πείθουν τους υπηκόους τους ότι είναι ανίκανα να επιβιώσουν χωρίς την προστασία του καθεστώτος».
Η Έρικα Φραντς, πολιτική επιστήμονας που έχει μελετήσει τους τρόπους με τους οποίους τα αυταρχικά καθεστώτα διατηρούν την εξουσία τους, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης εξαναγκασμού και οικειοποίησης για τη δημιουργία ενός είδους «αυταρχικής συμφωνίας» με τους πολίτες τους.
H Frantz έχει υποστηρίξει ότι τα αυταρχικά καθεστώτα μπορούν να χρησιμοποιήσουν έναν συνδυασμό εξαναγκασμού και οικειοποίησης για να δημιουργήσουν ένα είδος «αυταρχικής διαπραγμάτευσης» με τους πολίτες τους, στην οποία παρέχουν ορισμένα οφέλη (όπως ασφάλεια ή οικονομική σταθερότητα) σε αντάλλαγμα για πίστη και υπακοή.
Στο βιβλίο της «Αυταρχισμός και η προέλευση της δημοκρατίας από τις ελίτ»[1], η Frantz υποστηρίζει ότι τα αυταρχικά καθεστώτα μπορούν να χρησιμοποιήσουν έναν συνδυασμό εξαναγκασμού και οικειοποίησης για να δημιουργήσουν ένα είδος «αυταρχικής συμφωνίας» με τους πολίτες τους.
Σύμφωνα με αυτή τη συμφωνία, το καθεστώς παρέχει ορισμένα οφέλη (όπως ασφάλεια ή οικονομική σταθερότητα) σε αντάλλαγμα για πίστη και υπακοή.
Η Frantz προτείνει ότι αυτή η συμφωνία μπορεί να δημιουργήσει μια αίσθηση εξάρτησης μεταξύ των πολιτών, οι οποίοι μπορεί να αποδεχτούν την εξουσία του καθεστώτος ως φυσιολογική ή επιθυμητή.
Η Frantz έχει επίσης γράψει για τους τρόπους με τους οποίους τα αυταρχικά καθεστώτα μπορούν να χρησιμοποιήσουν την προπαγάνδα και τη χειραγώγηση για να δημιουργήσουν μια αίσθηση κοινής ταυτότητας μεταξύ των πολιτών τους.
Σε ένα άρθρο για το Journal of Democracy, η Frantz γράφει ότι «προωθώντας μια αίσθηση κοινής ταυτότητας, τα αυταρχικά καθεστώτα μπορούν να δημιουργήσουν μια αίσθηση υποχρέωσης μεταξύ των πολιτών τους, οι οποίοι μπορεί να δουν το καθεστώς ως απαραίτητο για τη δική τους ευημερία».
Αυτοί οι μελετητές, μεταξύ άλλων, έχουν συμβάλει σε ένα αυξανόμενο σώμα έρευνας σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους αλληλεπιδρούν ο αυταρχισμός και η δημοκρατία και τις ψυχολογικές επιπτώσεις που μπορούν να έχουν αυτά τα συστήματα στους πολίτες.
Άλλοι μελετητές έχουν εξετάσει τη σχέση μεταξύ του Συνδρόμου της Στοκχόλμης και της δυναμικής της εξουσίας και του ελέγχου στα δημοκρατικά συστήματα.
Για παράδειγμα, ορισμένοι έχουν υποστηρίξει ότι οι πολίτες μπορεί να αναπτύξουν μια μορφή του συνδρόμου της Στοκχόλμης όταν εξαρτώνται από ορισμένους πολιτικούς ηγέτες ή κόμματα για την αίσθηση της ταυτότητας ή της ευημερίας τους.
Αυτό μπορεί να δημιουργήσει μια αίσθηση πίστης που δεν βασίζεται στην ορθολογική αξιολόγηση των πολιτικών ή των ενεργειών, αλλά μάλλον σε συναισθηματικές προσκολλήσεις σε έναν συγκεκριμένο ηγέτη ή ομάδα.
Αν και οι επιπτώσεις στη δημοκρατία, εξακολουθεί να είναι ένας σχετικά νέος τομέας έρευνας υπάρχουν κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι το σύνδρομο της Στοκχόλμης μπορεί να έχει επιπτώσεις που περίπου καταγράφονται, ως εξής:
- Υπονόμευση της εμπιστοσύνης: Οι θύτες, είτε αυτοί είναι άτομα εντός ενός κράτους είτε εξωτερικοί εχθροί, μπορούν να χρησιμοποιήσουν το σύνδρομο της Στοκχόλμης για να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς της δημοκρατίας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανασφάλεια, αμφιβολίες και διαχωρισμό στην κοινωνία,
- Παρακολούθηση και ελέγχος: Πολιτικά ή οικονομικά κίνητρα μπορούν να εκμεταλλευτούν το σύνδρομο της Στοκχόλμης για να εξασφαλίσουν ελέγχουν ή επηρεάσουν άτομα που είναι σημαντικά για την πολιτική διαδικασία. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να υπονομευθεί η ανεξαρτησία και η ελευθερία των θεσμών της δημοκρατίας,
- Αδυναμία αντίδρασης σε παραβιάσεις: Τα θύματα του συνδρόμου της Στοκχόλμης μπορεί να έχουν δυσκολία να αντιδράσουν σε παραβιάσεις των δημοκρατικών δικαιωμάτων τους ή της ελευθερίας τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία αναγνώρισης και αντίδρασης σε πρακτικές που υπονομεύουν την ελευθερία του λόγου, τα ανθρώπινα δικαιώματα ή την αρχή της εναλλαγής της εξουσίας.
Ο Μιθριδατισμός
Ο Μιθριδάτης ΣΤ ́ (120-63 π.Χ.), ο τελευταίος βασιλιάς του Πόντου στους ελληνιστικούς χρόνους, φοβόταν ότι οι εχθροί του θα τον δηλητηρίαζαν. Για το λόγο αυτό, χορήγησε σταδιακά στον εαυτό του μια αυξανόμενη μη θανατηφόρα δόση δηλητηρίου, με στόχο το σώμα του να εθιστεί και σιγά-σιγά να αναπτύξει ανοσία έναντι του δηλητηρίου.
Η μέθοδος του Μιθριδάτη έμεινε στην ιστορία και είναι γνωστή με τον όρο «μιθριδατισμός». Ο μιθριδατισμός βασίζεται στην αρχή ότι η επανειλημμένη έκθεση σε μικρές ποσότητες μιας επιβλαβούς ουσίας μπορεί να οδηγήσει στο σώμα να δημιουργήσει έναν αμυντικό μηχανισμό ή ανοχή εναντίον του Αυτός ο όρος χρησιμοποιείται μεταφορικά για να υποδηλώσει εκείνες τις περιπτώσεις όπου ένα άτομο σταδιακά εθίζεται σε κάτι αρνητικό, έτσι ώστε να το αποδέχεται και να μην αντιλαμβάνεται τον αρνητικό του χαρακτήρα. Δηλαδή, με άλλα λόγια, η σταδιακή εξοικείωση και αποδοχή επικίνδυνων και αρνητικών καταστάσεων και ιδιοτήτων. Ο όρος «μιθριδατισμός» χρησιμοποιείται πολύ συχνά, με διάφορους λόγους και σε διαφορετική συνάφεια κάθε φορά, όχι μόνο στο πολιτικό λεξιλόγιο και στα άρθρα των μέσων ενημέρωσης, αλλά και στη νομική θεωρία.
Σήμερα, ο όρος μιθριδατισμός χρησιμοποιείται ευρύτερα για να περιγράψει την πρακτική της σταδιακής οικοδόμησης ανοχής σε οποιαδήποτε επιβλαβή ουσία ή κατάσταση. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η προσπάθεια δημιουργίας ανοχής σε ορισμένα δηλητήρια ή επιβλαβείς ουσίες μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και δεν συνιστάται.
Πολιτικός μιθριδατισμός
Ο όρος «πολιτικός μιθριδατισμός» χρησιμοποιείται μερικές φορές για να περιγράψει την πρακτική των πολιτικών ή των πολιτικών ομάδων που σταδιακά δημιουργούν ανοχή στην αρνητική δημοσιότητα ή κριτική. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη συμμετοχή σε αμφιλεγόμενη ή σκανδαλώδη συμπεριφορά σε μικρή κλίμακα, προκειμένου να απευαισθητοποιηθεί το κοινό και τα μέσα ενημέρωσης σε μια τέτοια συμπεριφορά με την πάροδο του χρόνου.
Για παράδειγμα, ένας πολιτικός μπορεί να δημοσιεύσει μια ελαφρώς αμφιλεγόμενη δήλωση ή να προβεί σε μια αμφισβητήσιμη ενέργεια, και στη συνέχεια να αντιμετωπίσει την προκύπτουσα κριτική μέχρι να υποχωρήσει. Εάν είναι σε θέση να επαναλάβουν αυτή τη διαδικασία με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να γίνουν λιγότερο ευάλωτοι στην αρνητική δημοσιότητα στο μέλλον.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η στρατηγική μπορεί να αποτύχει εάν η αμφιλεγόμενη συμπεριφορά είναι πολύ ακραία ή συχνή ή εάν το κοινό την αντιλαμβάνεται ως ανέντιμη ή ανήθικη.
Επιπλέον, η στήριξη στον πολιτικό μιθριδατισμό ως στρατηγική μπορεί να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στους δημόσιους θεσμούς και να διαβρώσει την εμπιστοσύνη του κοινού στην πολιτική διαδικασία.
Υπάρχουν μελέτες που αγγίζουν συναφή θέματα, όπως οι επιπτώσεις των σκανδάλων και της αρνητικής δημοσιότητας στην κοινή γνώμη και οι στρατηγικές που χρησιμοποιούν οι πολιτικοί για να διαχειριστούν τη δημόσια εικόνα τους.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Politics το 2010 εξέτασε την επίδραση του σκανδάλου στην εμπιστοσύνη του κοινού στην κυβέρνηση. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ενώ το σκάνδαλο έχει γενικά αρνητικό αντίκτυπο στην εμπιστοσύνη του κοινού, ο αντίκτυπος μπορεί να μετριαστεί εάν οι πολιτικοί αναλάβουν την ευθύνη για τις πράξεις τους και επιδείξουν διαφάνεια και λογοδοσία.
Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Public Relations Research το 2013 διερεύνησε το ρόλο των στρατηγικών επισκευής εικόνας ως απάντηση στην αρνητική κάλυψη των μέσων ενημέρωσης.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι πολιτικοί και οι πολιτικές οργανώσεις χρησιμοποιούν συχνά μια σειρά στρατηγικών, όπως η άρνηση, η αιτιολόγηση και η διορθωτική δράση, για να διαχειριστούν τη δημόσια εικόνα τους και να αντιμετωπίσουν την αρνητική δημοσιότητα.
Συνολικά, ενώ δεν υπάρχει ακόμη ένα ισχυρό σώμα έρευνας που επικεντρώνεται ειδικά στον πολιτικό μιθριδατισμό, υπάρχει ένας αριθμός σχετικών μελετών που ρίχνουν φως στις στρατηγικές και τις επιπτώσεις της αρνητικής δημοσιότητας στην πολιτική.
Είναι χαρακτηριστικό και συχνό το φαινόμενο της αξιοποίησης «λαγών» σφυγμομέτρησης της κοινής γνώμης σε αμφίβολης υποδοχής κυβερνητικά μέτρα που σχεδιάζονται, η οποία αποβλέπει στην προετοιμασία της για τα σχεδιαζόμενα οδυνηρά ή αμφιλεγόμενα μέτρα. Όπως το πρόσφατο κρούσμα δήθεν προσωπικών δηλώσεων επιδίωξης αυτοδυναμίας 180 βουλευτών γι αναθεώρηση του συντάγματος που σηματοδότησε ανάκρουση πρύμνας όταν διαπιστώθηκε ότι μπορεί να επηρεάσει τις επικείμενες δεύτερες εκλογές.
Ή ακόμη και το πιο πρόσφατο, που έχει εμφανή την πρόθεση της προετοιμασία του πολίτη να δεχτεί και Τρίτη εκλογική αναμέτρηση μέχρις ότου επιτευχθεί η αυτοδυναμία που επιδιώκει το κυρίαρχο σήμερα πολιτικό σύστημα. Ήταν το πρώτο βήμα και αναμένεται με ενδιαφέρον η διαχείριση του πυροτεχνήματος.
Ο πολιτικός μιθριδατισμός όμως έχει και άλλη διάσταση.
Εκείνη της σταδιακής εξοικείωσης και αποδοχής επικίνδυνων και αρνητικών καταστάσεων και ιδιοτήτων, του ενσυνείδητου σταδιακού εθισμού του πολίτη μέσω των ολοένα και σε μεγαλύτερο βαθμό επιθέσεων του κράτους κατά της πολιτικής ελευθερίας του με χαρακτηριστικά παραδείγματα εξοικείωσης, την έλλειψη αντιδράσεων στην ακρίβεια, στην μη εκμετάλλευση του πλουτοπαραγωγικού ιστού της χώρας, στα νεποτικά φαινόμενα ανάρρησης μοναρχών και ολιγαρχών, στη διαχείριση των εθνικών θεμάτων, στα μνημόνια και πολλά άλλα φαινόμενα, στην ερήμωση υπαίθρου, στην πολιτική των επιδομάτων, στην κατάπτωση των πολιτικών ηθών, στον απόλυτο έλεγχο της δικαιοσύνης, στα πολύ σοβαρά σκάνδαλα, που εμφανίστηκαν, στη σιωπή απέναντι στο οξύτατο δημογραφικό πρόβλημα, την εμπλοκή του πολιτικού προσωπικού σε σκανδαλα, στις υποκλοπές.
Οι πολίτες αυτόβουλα ανέχονται ολοένα και περισσότερο τη συρρίκνωση των πολιτικών τους ελευθεριών, τον εκτοπισμό κάθε έννοιας δημοκρατίας, μύριους όσους αμφισβητούμενους σε μεγάλο βαθμό και έκταση περιορισμούς των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους με χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα, τα καταστρεπτικά λοκ ντάουν λόγω του Κορωνοϊού και τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, μέτρα που συνοδεύτηκαν μάλιστα και από σοβαρές κυρώσεις. Οι πολίτες εθίστηκαν υποχρεωτικά στη λήψη αυτών των δηλητηρίων προσπαθώντας να διαμορφώσουν μηχανισμούς άμυνας και προστασίας απέναντι στους υπεύθυνους, εχθρούς των πολιτικών τους ελευθεριών. Η πραγματικότητα αυτή έχει καταγραφεί, ως προσπάθεια και «μεγάλος κίνδυνος της σταδιακής εδραίωσης ενός “συνταγματικού μιθριδατισμού”, που θα μας εθίσει στην ιδέα της απώλειας των θεμελιωδών δικαιωμάτων μας για την προστασία ανώτερων νομικών αγαθών…» (Βλαχόπουλος, 2020α).
Σύνδρομο της Στοκχόλμης και Μιθριδατισμός
Το σύνδρομο της Στοκχόλμης και ο μιθριδατισμός είναι δύο ξεχωριστές έννοιες που σχετίζονται με ψυχολογικές και φυσιολογικές αντιδράσεις, αντίστοιχα. Από την οπτική που εξετάζεται εδώ, ως εργαλείων της αιρετής μοναρχίας – κομματοκρατίας, μολονότι δημιουργείται την αρχική επιφύλαξη παραδοχής της γνώμης χρήσης τους από το πολιτικό σύστημα η συγκριτική αναλυτική έρευνά τους οδηγεί στη διαπίστωση της αλληλουχίας των κρυφών νοημάτων τους.
Αρχικά, στην περίπτωση του μιθριδατισμού διαπιστώνεται η ενεργητική συμπεριφορά του υποκειμένου, το οποίο για συγκεκριμένο λόγο, την προστασία της υγείας και της ζωής του απέναντι γενικά στους «εχθρούς» του εθίζεται στη λήψη μικρών δόσεων δηλητηρίου, όπως στην περίπτωση της υπερψήφισης κομματικών σχηματισμών που με εχθρικό τρόπο περιορίζουν την πολιτική ελευθερία.
Αντίστοιχα στην περίπτωση του συνδρόμου της Στοκχόλμης αβίαστα επίσης συναντάται η ίδια συμπεριφορά του πολίτη, με τη διαφορά ότι η ασυνείδητη ψυχολογική του αντίδραση είναι απόρροια έξωθεν ασκούμενης άμεσης ή έμμεσης βίαιης παρέμβασης, που τον οδηγεί ψυχολογικά να συμπεριφέρεται ακολουθώντας και υποστηρίζοντας τον δυνάστη ελπίζοντας ή αποβλέποντας σ’ εφήμερες παροχές γενναιοδωρίας ή ελεημοσύνης του, όπως γλαφυρά περιγράφεται στο κλασσικό ανέκδοτο του Χότζα ! Δεν είναι κάτι άλλο, από έναν μηχανισμό επιβίωσης, όπου ως θύμα προσπαθεί να δημιουργήσει μια σχέση με τους απαγωγείς των πολιτικών του ελευθεριών για να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσής τους συμπάσχοντας με το δυνάστη του ή εκλογικεύοντας τη συμπεριφορά του, ακόμη και υπερασπίζοντας ή προστατεύοντάς τον ή υποστηρίζοντάς τον στους διάφορους σκοτεινούς σχεδιασμούς του (περικοπή πολιτικών ελευθεριών, εξοβελισμός κομμάτων από την πολιτική ζωή, υποκλοπές, επιδοματικές πολιτικές, αρνήσεις περικοπής φόρων κλπ).
Η ανόητη, παράλογη πλειοψηφία που προέκυψε για το κυβερνών κόμμα στην ελληνική πρόσφατη εμπειρία καταδεικνύει την αξία της υπογράμμισης.
Συνοπτικά, το σύνδρομο της Στοκχόλμης σχετίζεται με ψυχολογικές αντιδράσεις σε καταστάσεις ομηρίας, ενώ ο μιθριδατισμός αναφέρεται σε μια ιστορική πρακτική σταδιακής οικοδόμησης ανοχής ή ανοσίας σε τοξικές ουσίες. Είναι διακριτές μεν έννοιες με σαφή την έμμεση σύνδεση μεταξύ τους, αλλά και την κοινή ιδιότητά τους, ως πολύτιμων εργαλείων εγκαθίδρυσης και διατήρησης των περιορισμών της πολιτικής ελευθερίας.
Εντείνει τον τρόμο, η βεβαιότητα περί της ύπαρξης της δυνατότητας συνδυαστικής επιβολής τους.
- Ο μαθηματικός αναλφαβητισμός στον οποίο με το σύστημα της οικονομικής της εκπαίδευσης καταδικάζεται ο πολίτης,
- η καλλιέργεια του συνδρόμου της Στοκχόλμης,
- ο μιθριδατισμός,
- η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης και όποιου άλλου όπλου του συστήματος ανακαλείται στη σκέψη,
ότι αν δεν αντιδράσουμε κάπως η μοίρα μας θα είναι κοινωνίες που τις χαρακτηρίζει η πλήρης υποταγή της προσωπικότητας και η ύπαρξη μερικών θυλάκων «αγρίων» για να θυμηθούμε και τον «Θαυμαστό Καινούργιο Κόσμο του Άλντους Χάξλεϋ.
Είναι κατανοητή απόλυτα η άποψη ότι το ζήτημα, μάλλον τα ζητήματα είναι πολύπλοκα και μπορεί να ποικίλουν σε ένταση και διάρκεια μεταξύ των ατόμων. Ίσως έχει έλθει η ώρα για μια βαθύτερη επιστημονική, ψυχολογική και συνταγματική έρευνα των σοβαρότατων αυτών μέσων περιορισμού και απειλών για την κυριαρχία της Κοινωνίας, του Δήμου και τις πολιτικές ελευθερίες μας.
Μάϊος 2023
Μιχαήλ Τσαγκατάκης
—————————
Βιβλιογραφία
FΒΙ Law Enforcement Bullet, 2007
Φροϋντ
Το ιδεολόγημα της «δημοκρατίας» ως μέσο για την παγκόσμια ηγεμονία της Δύσης (contogeorgis.gr)
Το επιτελικό κράτος και το σύνδρομο της Στοκχόλμης | Η Εφημερίδα των Συντακτών (efsyn.gr)
Ελλάδα, το σύνδρομο της Στοκχόλμης – The Analyst
Σύνδρομο της Στοκχόλμης – Βικιπαίδεια (wikipedia.org)
Kidnapped democracy: how can citizens escape? (theconversation.com)
Σύνδρομο Στοκχόλμης (Stockholm Syndrome) | Νόηση (noesi.gr)
Journal of Politics 2010
Public Relations Research 2013
Robert Jay Lifton, «Μεταρρύθμιση της Σκέψης και η Ψυχολογία του Ολοκληρωτισμού»,
Masha Gessen, «Το μέλλον είναι ιστορία: Πώς ο ολοκληρωτισμός ανέκτησε τη Ρωσία» και Δοκίμιο για το New York Review of Books,
Έρικα Φραντς, «Αυταρχισμός και η προέλευση της δημοκρατίας από τις ελίτ»[2], και άρθρο για το Journal of Democracy.
[1] Μίμηση της δημοκρατίας για την παράταση των απολυταρχιών
[2] Μίμηση της δημοκρατίας για την παράταση των απολυταρχιών
Post a comment